Po złożeniu wymaganej dokumentacji, na mocy rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wpisał 31 maja 2021 r. Zespół pałacowo-ogrodowy w Puławach na zaszczytną listę „Pomników historii”.
Zespół pałacowo-ogrodowy w Puławach stał się „Pomnikiem historii”, ponieważ jest typowym przykładem dawnej rezydencji magnackiej skupiającej w swoich granicach rozwiązania o charakterze reprezentacyjnym, gospodarczym i przemysłowym. Obiekt ten cechuje wysoka wartość historyczna, artystyczna i estetyczna zarówno w samej formie architektury rezydencjonalnej, liczbie obiektów (Pałac z kordegardami, Pałac Marynki, Świątynia Sybilli, Dom Gotycki, Domek Greckim, Domek Żółty, Altana Chińska, Kaplica Pałacowa z dzwonnicą, Stacja Pomp, Groty oraz elementy małej architektury) na terenie Zespołu pałacowo-ogrodowego, jak i w realizacji sztuki ogrodowej. Ponadto posiada on czytelny układ przestrzenny z zachowanymi charakterystycznymi elementami struktury ogrodu regularnego i krajobrazowego, powiązanego widokowo z krajobrazem otaczającym, z oryginalnym zasobem roślinnym i układem wodnym, jakim jest naturalny zbiornik wodny (Łacha Wiślana).
Zespół pałacowo-ogrodowy to nie tylko obiekty zabytkowe, ale także pamięć o działalności patriotyczno-kulturalnej założycielki pierwszego w Polsce muzeum gromadzącego pamiątki narodowe − Izabeli ks. Czartoryskiej.
Aspekty te stanowiły podstawę do ubiegania się o przyznanie statusu „Pomnika historii”. Przygotowaniem dokumentacji projektowej na wniosek dyrekcji IUNG-PIB przy współudziale Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zajęła się dr Grażyna Hołubowicz-Kliza.
Uzyskanie przez IUNG-PIB statusu „Pomnika historii” dla Zespołu pałacowo-ogrodowego podniosło prestiż nie tylko miasta Puławy, ale także całej Lubelszczyzny.
/GHK/
