Klimatyczny Bilans Wodny dla okresu od 1 maja do 30 czerwca 2023 roku

IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.

W piątym okresie raportowania tj. od 1 maja do 30 czerwca 2023 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -142 mm.  W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 5 mm w stosunku do poprzedniego okresu (21 IV-20 VI).

Deficyt wody dla roślin uprawnych zwiększył się powodując, że niedobór wody występował w całym kraju. Największy deficyt wody notowano na terenie Pojezierza i Pobrzeża Kaszubskiego, Równiny Słupskiej, Wysoczyzny Damnickiej, Żuław od -220 do -249 mm. Bardzo duży niedobór wody notowano również na Pojezierzu Pomorskim, Wielkopolskim oraz na Nizinie Wielkopolskiej i w zachodniej części Niziny Mazowieckiej od -200 do -229 mm. Tylko nieco mniejszy deficyt wody notowano na południe od tego obszaru od -120 do -199 mm. Na pozostałym obszarze kraju niedobór wody wynosił od 0 do -119 mm.

W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w piątym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski.

Poniżej przedstawiamy występowanie suszy rolniczej na terenie kraju powodującej obniżenie plonów przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

Susza rolnicza występowała na terenie województw:

  1. Kujawsko-pomorskiego,
  2. Lubuskiego,
  3. Łódzkiego,
  4. Warmińsko-mazurskiego,
  5. Wielkopolskiego,
  6. Zachodniopomorskiego,
  7. Pomorskiego,
  8. Podlaskiego,
  9. Mazowieckiego,
  10. Dolnośląskiego,
  11. Opolskiego,
  12. Śląskiego,
  13. Świętokrzyskiego,
  14. Lubelskiego,
  15. Małopolskiego.

Susza występowała we wszystkich monitorowanych uprawach:

  1. Zbóż jarych,
  2. Rzepaku i rzepiku,
  3. Krzewów owocowych,
  4. Zbóż ozimych,
  5. Kukurydzy na ziarno,
  6. Kukurydzy na kiszonkę,
  7. Roślin strączkowych,
  8. Truskawek,
  9. Tytoniu,
  10. Warzyw gruntowych,
  11. Drzew owocowych,
  12. Chmielu,
  13. Ziemniaka,
  14. Buraka cukrowego.

W piątym okresie raportowania od 1 maja do 30 czerwca 2023 r. największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach notowano w 1522 gminach (61,45% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 4,07 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 47,20% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 4,81 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach zbóż jarych w województwach przedstawia tab. 1.

Tabela 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0096,92
2.wielkopolskie226226100,0095,96
3.zachodniopomorskie113113100,0092,87
4.lubuskie8282100,0072,89
5.warmińsko-mazurskie116116100,0069,59
6.pomorskie12312299,1992,82
7.łódzkie17717498,3176,09
8.mazowieckie31425280,2539,99
9.dolnośląskie16912674,5627,01
10.podlaskie1188773,7324,72
11.opolskie713954,936,80
12.świętokrzyskie1021514,711,76
13.śląskie1671911,381,33
14.małopolskie18242,200,01
15.lubelskie21331,410,11

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach rzepaku i rzepiku. W tych uprawach notowano ją w 1521 gminach (61,40% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 8,07 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 41,89% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 4,63 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w województwach przedstawia tab. 2.

Tabela 2. Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0084,97
2.lubuskie8282100,0069,64
3.warmińsko-mazurskie116116100,0053,87
4.wielkopolskie226226100,0089,52
5.zachodniopomorskie113113100,0081,47
6.pomorskie12312299,1981,04
7.łódzkie17717498,3167,93
8.mazowieckie31425280,2536,30
9.dolnośląskie16912573,9622,99
10.podlaskie1188773,7322,81
11.opolskie713954,935,98
12.świętokrzyskie1021514,711,66
13.śląskie1671911,381,33
14.małopolskie18242,200,01
15.lubelskie21331,410,10

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych. W tych uprawach notowano ją w 1441 gminach (58,18% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 0,08 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 43,27% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 3,09 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach krzewów owocowych w województwach przedstawia tab. 3.

Tabela 3. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0092,84
2.lubuskie8282100,0068,14
3.warmińsko-mazurskie116116100,0059,92
4.wielkopolskie226226100,0092,65
5.zachodniopomorskie113113100,0087,83
6.pomorskie12312299,1989,20
7.łódzkie17717397,7469,34
8.mazowieckie31422170,3833,88
9.dolnośląskie16911668,6423,47
10.podlaskie1187160,1718,28
11.opolskie713549,304,60
12.świętokrzyskie10298,820,82
13.śląskie167105,990,39
14.małopolskie18221,100,01
15.lubelskie21310,470,08

Suszę notowano również w uprawach zbóż ozimych. Notowano ją w 1367 gminach (55,19% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 4,2 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 37,27% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 6,87 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach zbóż ozimych w województwach przedstawia tab. 4.

Tabela 4. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0078,03
2.warmińsko-mazurskie116116100,0048,63
3.wielkopolskie226226100,0086,30
4.zachodniopomorskie113113100,0077,70
5.pomorskie12312299,1976,97
6.lubuskie828198,7859,92
7.łódzkie17717397,7460,13
8.dolnośląskie16910461,5420,17
9.mazowieckie31418558,9227,95
10.podlaskie1186353,3910,43
11.opolskie712839,442,85
12.świętokrzyskie10265,880,39
13.śląskie16731,800,02
14.małopolskie18221,100,01
15.lubelskie21310,470,06

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach kukurydzy na ziarno, notowano ją w 1273 gminach (51,39% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 2,06 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 29,29% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 1,47 punktu procentowego względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy
w uprawachkukurydzy na ziarno w województwach przedstawia tab. 5.

Tabela 5. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0064,60
2.wielkopolskie226226100,0072,44
3.zachodniopomorskie113113100,0066,11
4.pomorskie12312299,1967,81
5.warmińsko-mazurskie11611599,1434,82
6.lubuskie827895,1234,17
7.łódzkie17716593,2247,25
8.dolnośląskie1699656,8012,92
9.mazowieckie31415449,0418,74
10.podlaskie1183731,367,48
11.opolskie711825,351,02
12.świętokrzyskie10243,920,17
13.lubelskie21310,470,01

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach kukurydzy na kiszonkę, notowano ją w 1273 gminach (51,39% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 2,06 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 29,29% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 1,47 punktu procentowego względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę w województwach przedstawia tab. 6.

Tabela 6. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0064,60
2.wielkopolskie226226100,0072,44
3.zachodniopomorskie113113100,0066,11
4.pomorskie12312299,1967,81
5.warmińsko-mazurskie11611599,1434,82
6.lubuskie827895,1234,17
7.łódzkie17716593,2247,25
8.dolnośląskie1699656,8012,92
9.mazowieckie31415449,0418,74
10.podlaskie1183731,367,48
11.opolskie711825,351,02
12.świętokrzyskie10243,920,17
13.lubelskie21310,470,01

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach roślin strączkowych, notowano ją w 1273 gminach (51,39% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 0,24 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 34,96% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 2,49 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy
w uprawach roślin strączkowych w województwach przedstawia tab. 7.

Tabela 7. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0077,65
2.wielkopolskie226226100,0083,59
3.zachodniopomorskie113113100,0076,29
4.pomorskie12312299,1976,83
5.warmińsko-mazurskie11611599,1445,18
6.lubuskie827895,1248,38
7.łódzkie17716593,2255,17
8.dolnośląskie1699656,8017,87
9.mazowieckie31415449,0423,24
10.podlaskie1183731,367,62
11.opolskie711825,351,88
12.świętokrzyskie10243,920,19
13.lubelskie21310,470,01

Suszę rolniczą w tym okresie sześciodekadowym odnotowano również w uprawach truskawek. Notowano ją w 1246 gminach (50,30% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 4,85 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 35,21% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 8,37 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach truskawek w województwach przedstawia tab. 8.

Tabela 8. Zasięg suszy w uprawach truskawek

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0077,82
2.wielkopolskie226226100,0084,43
3.zachodniopomorskie113113100,0076,76
4.pomorskie12312299,1977,05
5.warmińsko-mazurskie11611599,1445,95
6.lubuskie827895,1250,31
7.łódzkie17716291,5355,33
8.dolnośląskie1699053,2518,27
9.mazowieckie31414445,8623,23
10.podlaskie1183327,977,07
11.opolskie711521,131,84
12.świętokrzyskie10243,920,17

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach tytoniu, notowano ją w 993 gminach (40,09% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 1,82 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 21,98% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 2,12 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach tytoniu w województwach przedstawia tab. 9.

Tabela 9. Zasięg suszy w uprawach tytoniu

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0060,10
2.zachodniopomorskie113113100,0056,89
3.pomorskie12312299,1965,33
4.wielkopolskie22622398,6757,62
5.warmińsko-mazurskie11610187,0722,32
6.łódzkie17711665,5431,41
7.lubuskie824757,328,12
8.dolnośląskie1694325,446,51
9.mazowieckie3147925,169,91
10.opolskie7134,230,10
11.podlaskie11821,690,21

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach warzyw gruntowych, notowano ją w 993 gminach (40,09% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 1,82 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 17,89% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 2,36 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach warzyw gruntowych w województwach przedstawia tab. 10.

Tabela 10. Zasięg suszy w uprawach warzyw gruntowych

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0051,35
2.zachodniopomorskie113113100,0045,25
3.pomorskie12312299,1953,59
4.wielkopolskie22622398,6746,37
5.warmińsko-mazurskie11610187,0716,18
6.łódzkie17711665,5426,20
7.lubuskie824757,326,56
8.dolnośląskie1694325,445,46
9.mazowieckie3147925,168,31
10.opolskie7134,230,10
11.podlaskie11821,690,20

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach drzew owocowych. W tych uprawach notowano ją w 993 gminach (40,09% gmin Polski), nastąpiło zmniejszenie o 5,53 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 15,55% gruntów ornych kraju (zmniejszenie o 9,42 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach drzew owocowych w województwach przedstawia tab. 11.

Tabela 11. Zasięg suszy w uprawach drzew owocowych

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0044,35
2.zachodniopomorskie113113100,0036,63
3.pomorskie12312299,1949,77
4.wielkopolskie22622398,6740,05
5.warmińsko-mazurskie11610187,0714,32
6.łódzkie17711665,5422,56
7.lubuskie824757,326,56
8.dolnośląskie1694325,444,92
9.mazowieckie3147925,167,28
10.opolskie7134,230,10
11.podlaskie11821,690,20

Suszę rolniczą w tym okresie sześciodekadowym odnotowano również w uprawach chmielu. Notowano ją w 214 gminach (8,64% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 7,39 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 0,92% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 0,83 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach chmielu w województwach przedstawia tab. 12.

Tabela 12. Zasięg suszy w uprawach chmielu

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.pomorskie1237359,3512,34
2.kujawsko-pomorskie1445638,891,62
3.zachodniopomorskie1132421,241,07
4.wielkopolskie2264017,701,23
5.warmińsko-mazurskie1161412,070,56
6.łódzkie17763,390,08
7.mazowieckie31410,320,02

Suszę rolniczą w tym okresie sześciodekadowym odnotowano również w uprawach ziemniaka. Notowano ją w 101 gminach (4,08% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 3,23 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 0,36% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 0,30 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach ziemniaka w województwach przedstawia tab. 13.

Tabela 13. Zasięg suszy w uprawach ziemniaka

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.pomorskie1235645,536,38
2.zachodniopomorskie113119,730,08
3.kujawsko-pomorskie144149,720,37
4.warmińsko-mazurskie116119,480,22
5.wielkopolskie22683,540,18
6.łódzkie17710,560,00

Suszę rolniczą w tym okresie sześciodekadowym odnotowano również w uprawach buraka cukrowego. Notowano ją w 30 gminach (1,21% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 1,01 punktu procentowego w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 0,28% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 0,25 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach buraka cukrowego w województwach przedstawia tab. 14.

Tabela 14. Zasięg suszy w uprawach buraka cukrowego

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.pomorskie1232419,515,61
2.warmińsko-mazurskie11665,170,21

Temperatura tegorocznego maja w całym kraju była stosunkowo niska. Na przeważającym obszarze kraju notowano od 12 do 13oC, natomiast w północnej i południowej części Polski wynosiła od 10 do 12oC (na tym obszarze było zimniej od warunków wieloletnich od 0,5 do 1,0oC).

W pierwszej, drugiej i trzeciej dekadzie czerwca najwyższą temperaturę powietrza notowano na Pojezierzu i Nizinie Wielkopolskiej, na Kujawach, na Nizinie Śląskiej od 16 do ponad 17oC (w pierwszej dekadzie) oraz od 20 do 22oC (w drugiej i trzeciej dekadzie). Najchłodniej było w północnych i południowych obszarach kraju od 13 do 15oC (w pierwszej dekadzie), od 14 do 16oC (w drugiej) oraz od 12 do 17oC (w trzeciej dekadzie). Na pozostałym terytorium Polski temperatura wynosiła od 15 do 16oC (w pierwszej dekadzie) oraz od 16 do 20oC (w drugiej) oraz od 17 do 20oC ( w trzeciej dekadzie).

Trzecią dekadę maja charakteryzowało bardzo duże usłonecznienie. W całej Polsce notowano ponad 100 godz. ze Słońcem, przy czym we wschodniej części Pobrzeża Słowińskiego oraz na Polesiu Lubelskim było tych godzin aż 150.

W czerwcu usłonecznienie było już nieco mniejsze. Najniższe notowano w południowej Polsce od 80 do 100 godzin (w pierwszej dekadzie), na wschodnich i zachodnich obszarach od 40 do 70 godz. (w drugiej dekadzie) oraz w wielu rejonach kraju od 70 do 80 godz. (w trzeciej dekadzie). Natomiast w północnej części kraju liczba godzin ze Słońcem wynosiła od 100 do 140 godz. (w pierwszej dekadzie) od 100 do 125 godz. (w drugiej dekadzie) oraz od 100 do 110 godz. w trzeciej dekadzie tego miesiąca.

W północno-zachodniej Polsce opady atmosferyczne w maju były małe od poniżej 5 do 50 mm. Natomiast południowo-wschodniej części kraju były już większe od 50 do 110 mm. Na przeważającym obszarze Polski były niższe od normy od 30 do 100% w stosunku do wielolecia a na północy kraju nawet od poniżej 20 do 30% normy.

Szczególnie niskie opady notowano w trzeciej dekadzie maja, w pierwszej oraz drugiej dekadzie czerwca. Na przeważającym obszarze Polski opady nie wystąpiły lub nie przekraczały 5 mm. Tylko lokalnie na zachodzie kraju notowano ich wystąpienie od 5 do 10 mm (w trzeciej dekadzie maja), od 5 do 100 mm na południu Polski (w pierwszej dekadzie czerwca) oraz we wschodnich i północnych rejonach w trzeciej dekadzie czerwca.

W pierwszym jak i drugim raporcie notowano stosunkowo niskie wartości ewapotraspiracji wynoszące 2,5 mm/dzień. Natomiast w trzecim raporcie ewapotranspiracja wzrosła do 3,1 mm/dzień w czwartym do 3,5 mm/dzień a w piątym do 3,7 mm/dzień co spowodowało, że nastąpił dalszy wzrost deficytu wody zwłaszcza w północnej Polsce. Brak opadów, zwłaszcza w trzeciej dekadzie maja oraz w pierwszej czerwca spowodował, że deficyt wody jest wyższy niż notowany w czwartym raporcie. Niedobory wody dla roślin uprawnych zwiększają się. Stwierdzamy, że największe niedobory wody w tym okresie sześciodekadowym dla roślin uprawnych w północnej i centralnej Polsce wynosiły od -200 do -249 mm.

Informujemy, że zgodnie z definicją określoną w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) „suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb”. A zatem w obojętnie którym okresie sześciodekadowym zostanie stwierdzona susza, to plony ostateczne dla upraw objętych suszą będą niższe przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

Natomiast szczegółowe informacje przedstawiające straty plonów w poszczególnych województwach za pomocą map oraz tabel zamieszczone są na stronie Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej www.susza.iung.pulawy.pl, na której znajduje się zakładka:

Mapy zagrożenia suszą\Wybierz uprawę\Wybierz okres – należy wybrać Zasięg maksymalny, z którego jednoznacznie wynika informacja o suszy:

  1. liczba gmin z suszą,
  2. udział gmin z suszą,
  3. udział powierzchni z suszą

dla danego województwa. Przedstawione dane są sumą wszystkich gmin i powierzchni objętych suszą od początku jej monitorowania (od 21 marca) w danym roku aż po raport bieżący. Podkreślamy, że tylko zasięg maksymalny jest najbardziej miarodajny w monitorowanym okresie wegetacyjnym w oznaczeniu wystąpienia suszy rolniczej w: kraju, województwie, gminie oraz na działce ewidencyjnej.

Tegoroczne warunki pogodowe wiosny z uwagi na wysokie usłonecznienie, dużą prędkość wiatru oraz bardzo małe opady atmosferyczne sprawiły, że wystąpił na terenie kraju duży deficyt wody dla roślin uprawnych, powodujący straty plonów wynoszące przynajmniej 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w latach o przeciętnych warunkach pogodowych. Suszę notowano w 15 województwach. Nie notowano tej wielkości strat w województwie podkarpackim. W piątym raporcie monitoringu suszy wystąpił wzrost powierzchni z suszą rolniczą w sześciu uprawach, natomiast w siedmiu odnotowano jej zmniejszenie.

W tegorocznym okresie wegetacyjnym od 21 marca do 30 czerwca opracowano pięć raportów dotyczących monitoringu suszy rolniczej. W tym okresie stwierdzono niedobory wody powodujące obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w średnich warunkach pogodowych dla upraw:

  1. Zbóż jarych,
  2. Zbóż ozimych,
  3. Krzewów owocowych,
  4. Truskawek,
  5. Rzepaku i rzepiku,
  6. Roślin strączkowych,
  7. Kukurydzy na ziarno,
  8. Kukurydzy na kiszonkę,
  9. Drzew owocowych,
  10. Tytoniu,
  11. Warzyw gruntowych,
  12. Chmielu,
  13. Ziemniaka,
  14. Buraka cukrowego.

Występowanie suszy rolniczej w monitorowanych uprawach w okresie od 21 marca do 30 czerwca 2023 roku prezentujemy w tabelach 15-29.

Tabela 15. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach zbóż jarych 21 marzec
– 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0098,99
2.lubuskie8282100,0089,93
3.łódzkie177177100,0086,70
4.warmińsko-mazurskie116116100,0088,94
5.wielkopolskie226226100,0098,82
6.zachodniopomorskie113113100,0097,96
7.pomorskie12312299,1993,45
8.podlaskie11811799,1556,87
9.mazowieckie31429493,6350,43
10.dolnośląskie16913680,4733,50
11.opolskie714360,5613,54
12.śląskie1675633,535,90
13.lubelskie2135626,293,17
14.świętokrzyskie1022524,514,46
15.małopolskie18242,200,01

Tabela 16. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach zbóż ozimych 21 marzec
– 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0090,39
2.lubuskie8282100,0078,82
3.łódzkie177177100,0075,05
4.warmińsko-mazurskie116116100,0068,63
5.wielkopolskie226226100,0094,01
6.zachodniopomorskie113113100,0088,06
7.pomorskie12312299,1978,50
8.podlaskie11811698,3143,67
9.mazowieckie31424578,0339,45
10.dolnośląskie16912372,7824,21
11.opolskie713549,307,47
12.świętokrzyskie1021716,672,14
13.lubelskie2132913,621,23
14.śląskie1672011,982,71
15.małopolskie18221,100,01

Tabela 17. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach krzewów owocowych
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0096,76
2.lubuskie8282100,0081,65
3.łódzkie177177100,0078,71
4.warmińsko-mazurskie116116100,0075,90
5.wielkopolskie226226100,0096,52
6.zachodniopomorskie113113100,0093,72
7.pomorskie12312299,1989,76
8.podlaskie11811194,0735,91
9.mazowieckie31423675,1638,65
10.dolnośląskie16912473,3726,46
11.opolskie713650,707,89
12.świętokrzyskie1021413,731,78
13.śląskie1672011,982,17
14.lubelskie213146,570,24
15.małopolskie18221,100,01

Tabela 18. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach rzepaku i rzepiku 21 marzec- 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0085,56
2.lubuskie8282100,0075,46
3.łódzkie177177100,0069,67
4.warmińsko-mazurskie116116100,0054,54
5.wielkopolskie226226100,0089,98
6.zachodniopomorskie113113100,0081,84
7.pomorskie12312299,1981,08
8.mazowieckie31425280,2536,41
9.podlaskie1188975,4224,03
10.dolnośląskie16912674,5623,10
11.opolskie713954,936,40
12.świętokrzyskie1021514,711,66
13.śląskie1672011,981,40
14.małopolskie18242,200,01
15.lubelskie21331,410,10

Tabela 19. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach truskawek
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0091,54
2.lubuskie8282100,0078,75
3.łódzkie177177100,0073,83
4.warmińsko-mazurskie116116100,0073,06
5.wielkopolskie226226100,0094,76
6.zachodniopomorskie113113100,0089,18
7.pomorskie12312299,1981,07
8.podlaskie11811597,4639,19
9.mazowieckie31420464,9736,24
10.dolnośląskie16910763,3124,19
11.opolskie712636,625,75
12.lubelskie213219,860,55
13.świętokrzyskie10298,820,81
14.śląskie167148,380,86

Tabela 20. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach roślin strączkowych
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0086,62
2.lubuskie8282100,0071,49
3.warmińsko-mazurskie116116100,0052,56
4.wielkopolskie226226100,0089,28
5.zachodniopomorskie113113100,0081,16
6.pomorskie12312299,1977,38
7.łódzkie17717498,3162,50
8.dolnośląskie1699857,9919,80
9.mazowieckie31415950,6425,00
10.podlaskie1184235,599,21
11.opolskie712230,993,26
12.świętokrzyskie10243,920,32
13.lubelskie21310,470,01

Tabela 21. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach kukurydzy na ziarno
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0066,56
2.lubuskie8282100,0045,49
3.warmińsko-mazurskie116116100,0038,87
4.wielkopolskie226226100,0077,76
5.zachodniopomorskie113113100,0069,33
6.pomorskie12312299,1968,13
7.łódzkie17717397,7451,67
8.dolnośląskie1699656,8013,29
9.mazowieckie31415549,3619,13
10.podlaskie1183832,207,68
11.opolskie711926,761,17
12.świętokrzyskie10243,920,19
13.lubelskie21310,470,01

Tabela 22. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach kukurydzy na kiszonkę
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0066,56
2.lubuskie8282100,0045,49
3.warmińsko-mazurskie116116100,0038,87
4.wielkopolskie226226100,0077,76
5.zachodniopomorskie113113100,0069,33
6.pomorskie12312299,1968,13
7.łódzkie17717397,7451,67
8.dolnośląskie1699656,8013,29
9.mazowieckie31415549,3619,13
10.podlaskie1183832,207,68
11.opolskie711926,761,17
12.świętokrzyskie10243,920,19
13.lubelskie21310,470,01

Tabela 23. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach drzew owocowych
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0062,54
2.warmińsko-mazurskie116116100,0030,57
3.wielkopolskie226226100,0069,79
4.zachodniopomorskie113113100,0061,18
5.pomorskie12312299,1955,43
6.lubuskie827895,1238,03
7.łódzkie17714984,1840,59
8.dolnośląskie1696437,879,67
9.mazowieckie31410332,8010,18
10.podlaskie1181916,101,92
11.opolskie7179,860,40

Tabela 24. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach tytoniu
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0066,41
2.wielkopolskie226226100,0071,89
3.zachodniopomorskie113113100,0065,46
4.pomorskie12312299,1966,72
5.warmińsko-mazurskie11611195,6932,11
6.lubuskie827287,8030,10
7.łódzkie17713274,5839,59
8.dolnośląskie1695029,598,43
9.mazowieckie3148226,1110,09
10.opolskie7168,450,21
11.podlaskie11832,540,27

Tabela 25. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach warzyw gruntowych
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.kujawsko-pomorskie144144100,0066,41
2.wielkopolskie226226100,0071,89
3.zachodniopomorskie113113100,0065,46
4.pomorskie12312299,1966,72
5.warmińsko-mazurskie11611195,6932,11
6.lubuskie827287,8030,10
7.łódzkie17713274,5839,59
8.dolnośląskie1695029,598,43
9.mazowieckie3148226,1110,09
10.opolskie7168,450,21
11.podlaskie11832,540,27

Tabela 26. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach chmielu
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.pomorskie1237359,3512,34
2.kujawsko-pomorskie1445638,891,62
3.zachodniopomorskie1132421,241,07
4.wielkopolskie2264017,701,23
5.warmińsko-mazurskie1161412,070,56
6.łódzkie17763,390,08
7.mazowieckie31410,320,02

Tabela 27. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach ziemniaka
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.pomorskie1235645,536,39
2.zachodniopomorskie113119,730,08
3.kujawsko-pomorskie144149,720,37
4.warmińsko-mazurskie116119,480,22
5.wielkopolskie22683,540,18
6.łódzkie17710,560,00

Tabela 28. Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach buraka cukrowego
21 marzec – 30 czerwiec 2023 roku

Lp.WojewództwoLiczba gmin ogółemLiczba gmin z susząUdział gmin z suszą [%]Udział powierzchni z suszą [%]
1.pomorskie1232419,515,62
2.warmińsko-mazurskie11665,170,21

Wystąpienie strat spowodowanych przez suszę rolniczą w kraju dla okresu 21.03 – 30.06 2023 roku przedstawia tabela 29.

Tabela 29. Susza rolnicza w Polsce w okresie 21.03 – 30.06.2023 r.

Lp.UprawaLiczba gmin z suszą% gmin z suszą% gruntów z suszą
1.Zboża jare171169,0855,07
2.Zboża ozime156463,2646,74
3.Krzewy owocowe153762,0548,59
4.Rzepak i rzepik152861,6942,45
5.Truskawki147659,5946,38
6.Rośliny strączkowe130352,6038,67
7.Kukurydza na ziarno128952,0431,20
8.Kukurydza na kiszonkę128952,0431,20
9.Drzewa owocowe114146,0625,68
10.Tytoń106142,8326,52
11.Warzywa gruntowe106142,8322,44
12.Chmiel 214  8,64  0,92
13.Ziemniak 101  4,08  0,36
14.Burak Cukrowy  30  1,21  0,28

Dyrektor
Prof. dr hab. Wiesław Oleszek

Opracowali:

  • Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. IUNG-PIB
  • Dr hab. Rafał Pudełko
  • Dr Katarzyna Żyłowska
  • Dr Jan Jadczyszyn
  • Mgr Piotr Koza
  • Mgr Anna Jędrejek
  • Mgr Małgorzata Kozak
  • Mgr Tomasz Jóźwicki
  • Adrian Matczuk
Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy

Dzień wolny!

Uprzejmie informujemy, że dzień 31 maja 2024 r. (piątek) jest dniem wolnym dla pracowników Instytutu.
Prosimy o kontakt w innym terminie.
Skip to content