RZD Baborówko. Zbiór kukurydzy zakończono o ponad 3 tygodnie wcześniej niż w roku poprzednim. Plony kukurydzy były nieco niższe niż w 2023, ale ziarno było bardziej suche. Po zbiorach wykonano niezbędne zabiegi agrotechniczne i na części pól po kukurydzy zasiano pszenicę ozimą. Przebieg pogody pozwolił na szybkie i wyrównane wschody. Stan rzepaku ozimego i pszenicy ozimej na koniec roku można określić jako bardzo dobry. Suma opadów w okresie październik – grudzień była zbliżona do średniej wieloletniej, ale o ponad połowę niższa niż w roku 2023. Średnia dobowa temperatura z ostatnich 3 miesięcy roku 2024 była wyższa od średniej wieloletniej i zbliżona do roku 2023. Z całej powierzchni pól pobrane zostały do analizy zasobności próbki glebowe. Na polu o powierzchni około 32 ha wysiane zostało wapno węglanowo-magnezowe. W grudniu na polu przeznaczonym do siewu kukurydzy o powierzchni około 26 ha, na którym w poprzednim sezonie wegetacyjnym było wiele zastoisk wodnych wykonany został zabieg głęboszowania. Równolegle prowadzone były remonty i konserwacje maszyn i ciągników.
RZD Błonie-Topola. W październiku 2024 roku średnia temperatura wyniosła 10,4°C, co stworzyło sprzyjające warunki dla wegetacji roślin ozimych, przechodzących w tym czasie kluczowy etap wzrostu. W listopadzie i grudniu średnie temperatury wynosiły 3,5°C, co również wpływało korzystnie na ich rozwój. W październiku odnotowano opady na poziomie 22,6 mm. Choć nie były one obfite, wystarczająca wilgotność gleby zapewniła dobre warunki dla rozwoju korzeni oraz ogólnego stanu roślin. Połączenie umiarkowanych temperatur i odpowiedniej wilgotności gleby sprzyjało zdrowemu wzrostowi roślin ozimych. Niepokojący był jednak niedobór opadów w kolejnych miesiącach. W listopadzie wyniosły one zaledwie 19 mm, a w grudniu tylko 9 mm. Tradycyjnie listopad i grudzień cechowały się większymi opadami, które zwykle rekompensowały letnie niedobory wody. Pomimo niewielkich opadów, na podstawie przeprowadzonych obserwacji stan wegetacji roślin ozimych można określić jako zadowalający. Dzięki umiarkowanym temperaturom i odpowiedniej wilgotności gleby rośliny mogły się prawidłowo rozwijać. W październiku przeprowadzono zbiór kukurydzy na ziarno, uzyskując plon na poziomie 13,6 t/ha przy średniej wilgotności ziarna wynoszącej 19%. Pola po zbiorach obsiano pszenicą ozimą oraz pszenżytem ozimym. Listopad i grudzień poświęcono w dużej mierze na bieżące remonty oraz przygotowanie sprzętu do nowego sezonu.
RZD Borusowa. Na początku października 2024 roku przystąpiono do przygotowania pól pod zasiew pszenicy ozimej. Proces obejmował wysiew nawozów wieloskładnikowych, orkę siewną oraz lekkie doprawianie gleby. Siew pszenicy przeprowadzono za pomocą agregatu siewno-uprawowego. Sprzyjające warunki pogodowe, w tym wysokie jak na tę porę roku temperatury, umożliwiły szybkie i wyrównane wschody roślin. Niestety, brak opadów i zapasów wilgoci negatywnie wpłynął na dalszy wzrost i rozwój pszenicy. Z kolei rzepak ozimy, wysiany miesiąc wcześniej, korzystał jeszcze z większych zasobów wilgoci, co pozwoliło mu na dobry rozwój. W ciągu dwóch dekad października zasiano łącznie 86,3 ha pszenicy odmian Balitus i Absint. Pod koniec miesiąca wykonano zabiegi herbicydowe na polach obsianych pszenicą ozimą, stosując środki Bacara i Helm Tribi. Na początku października przeprowadzono także zabieg fungicydowy w rzepaku ozimym. W połowie listopada przyorano mieszankę międzyplonową, przygotowując pola pod przyszłoroczne zasiewy buraków cukrowych. Mimo opóźnionego zbioru buraków, który mógł teoretycznie poprawić plon, brak opadów ograniczył osiągnięcie wyższych wyników. Warunki zbioru były jednak idealne, a prace zakończono w trzeciej dekadzie listopada. Plony buraków cukrowych wynosiły od 56,9 t/ha do 74,6 t/ha, co dało średni wynik 66,5 t/ha przy polaryzacji 15,5%. Po zbiorze buraków natychmiast przystąpiono do uprawy i siewu pszenicy ozimej na powierzchni 44,2 ha. Łącznie powierzchnia zasiana pszenicą ozimą wyniosła 130,5 ha. Pszenica zasiana po burakach wykazuje dobre kiełkowanie, choć nie wszystkie rośliny jeszcze powschodziły. Podsumowując, stan zasiewów pozwala na umiarkowany optymizm w perspektywie przyszłego roku.
RZD Grabów. Jesień 2024 roku była łagodna, ciepła i stosunkowo sucha, z opadami mieszczącymi się w średnich normach wieloletnich. Przyspieszona wegetacja wpłynęła na wcześniejsze zbiory roślin późno schodzących z pola, takich jak kukurydza na ziarno, soja czy ostatni pokos zielonek. Kukurydza została zebrana już 4 października, uzyskując plon ponad 216 ton ziarna, co dało średnio 13,0 t/ha przy wilgotności około 20%. Całość zbioru sprzedano bezpośrednio z pola. Na polach po kukurydzy w terminie optymalnym wysiano pszenicę ozimą. Pod koniec października na wszystkie oziminy zastosowano oprysk herbicydowy. W tym samym miesiącu przeprowadzono również wywóz i przyoranie obornika na część pól planowanych pod przyszłoroczny siew kukurydzy. Pozostałe 12 hektarów będzie przygotowywane w marcu przyszłego roku, kiedy odbędzie się kolejny wywóz i rozrzucanie obornika. Listopad i grudzień upłynęły pod znakiem konserwacji i napraw maszyn, czyszczenia oraz porządkowania budynków magazynowych i obejścia. W tym okresie realizowano także częściową sprzedaż zbóż, głównie pszenicy. Prace związane z doświadczeniami przeniesiono do budynku pracowni, gdzie próby z poletek były składane w obiekty, mielone na młynach i wysyłane do Instytutu. Pod koniec grudnia rozpoczęto rozliczanie prowadzonych doświadczeń w Zakładzie. Uzyskane wyniki z poszczególnych poletek zestawiono w arkuszach dokumentacyjnych, które w wersji elektronicznej i papierowej przesłano do autorów oraz zleceniodawców. W połowie listopada Zakład wzbogacił się o nowy kombajn poletkowy marki Wintersteiger – Quantum Plus. Maszyna ta znajdzie zastosowanie w trakcie żniw w 2025 roku na polach doświadczalnych, zarówno przy zbiorach zbóż i roślin bobowatych, jak i kukurydzy na ziarno po zamianie hedera w okresie jesiennym.
RZD Kępa Puławy. W październiku w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Kępa w Puławach odbył się coroczny zjazd Dyrekcji Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa-Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach z Dyrektorami i Głównymi Księgowymi Rolniczych Zakładów Doświadczalnych (RZD). Tego typu spotkania mają na celu omówienie i podsumowanie aktualnego sezonu prac oraz sytuacji ekonomiczno-finansowej w Rolniczych Zakładach Doświadczalnych. Z początkiem października rozpoczęto ostatnie zbiory roślin oraz siewy zbóż ozimych. Zbiór buraków cukrowych zakończono pod koniec miesiąca, a złożone na pryzmach buraki zostały odebrane przez cukrownię na początku listopada. W połowie listopada prace skupiły się na zbiorach kukurydzy i słonecznika. Po zakończeniu żniw wykonano zabiegi uprawowe na polach, a także późne siewy zbóż ozimych. W uprawach pszenicy ozimej i żyta przeprowadzono zabiegi herbicydowe. Pod warzywa wykonano zimową orkę. W sadzie trwały zarówno samozbiór jabłek jak i zbiór jabłek przeznaczonych na przemysł. W magazynach prowadzono intensywne prace porządkowe, przygotowując je na nadchodzący sezon. Zebrane plony były na bieżąco sprzedawane. Grudzień okazał się doskonałym momentem na organizację pierwszego w gospodarstwie „Świątecznego Jarmarku”. Wydarzenie przyciągnęło licznych gości, mimo chłodnej pogody. Wizyta świętego Mikołaja wywołała radość wśród dzieci, a program jarmarku obejmował wspólne zabawy, konkursy, mini zoo oraz stoiska lokalnych sprzedawców i rękodzielników. Frekwencja oraz zainteresowanie imprezą mile zaskoczyły organizatorów.
RZD Werbkowice. W drugiej połowie października 2024 roku w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Werbkowicach zakończono pomiary wilgotności gleby przeprowadzone w trzech punktach na terenie Werbkowic. Kilka dni później, 28 października, rozpoczęto zbiór kukurydzy. Średni plon wyniósł 9,66 tony z hektara. W tym samym miesiącu kontynuowano prace związane z nawożeniem przy użyciu obornika i gnojowicy. Wykonano również zabiegi konserwujące glebę, takie jak mulczowanie, które pomagają poprawić jej strukturę i zabezpieczyć przed erozją. 12 listopada w Kotorowie przystąpiono do siewu jęczmienia, a 19 listopada rozpoczęto zbiór buraków cukrowych. Plon buraka cukrowego wyniósł 50,01 tony z hektara, przy polaryzacji na poziomie 14%. W grudniu skupiono się na pracach związanych z naprawą i konserwacją maszyn rolniczych, przygotowując je do nadchodzącego sezonu. Wykonywane działania miały na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania sprzętu podczas kolejnych prac polowych.
RZD Wielichowo. Ostatni kwartał 2024 roku charakteryzował się niskimi opadami atmosferycznymi, co znacznie utrudniało jesienne wschody zbóż ozimych. Łączna suma opadów w 2024 roku wyniosła 447,9 mm, z czego znaczna część przypadła na luty, końcówkę czerwca, lipiec i początek sierpnia. W okresie wegetacji zbóż odnotowano znaczący niedobór wody. W październiku przeprowadzono siew zbóż ozimych, a następnie prace porządkowe na obrzeżach pól, takie jak zbieranie kamieni. Wykonano również opryski herbicydowe w zbożach oraz fungicydowe i owadobójcze na polu z jęczmieniem ozimym. W listopadzie i grudniu uporządkowano magazyny oraz przeprowadzono naprawy i konserwację maszyn i sprzętu. Rozpoczęto także orki zimowe pod uprawę zbóż jarych i gorczycy. Międzyplony ścierniskowe na polach przeznaczonych pod buraki cukrowe zostały zwłókowane, ponieważ łagodna jesień spowodowała ich nadmierny wzrost. W grudniu przystąpiono do przygotowania opału na okres grzewczy.
RZD Wierzbno. Stan upraw zbóż ozimych oceniono jako dobry. Wysoki poziom cukrów w sokach roślinnych świadczy o dobrej kondycji roślin. Międzyplony ozime na powierzchni 60 ha, dzięki późnemu terminowi wysiewu, nie były nadmiernie wybujałe. Dzięki temu skutecznie spełniały swoją rolę, nie pobierając nadmiernych ilości wody z gleby, co mogłoby wpłynąć negatywnie na zasoby wilgoci w glebie. W bieżącym roku po raz pierwszy posiano pszenicę ozimą. Jej obecny stan jest bardzo dobry, co daje podstawy do umiarkowanego optymizmu na przyszłość. Jednakże aktualnie największym zagrożeniem dla upraw są bardzo wysokie temperatury w grudniu, utrzymujące się na poziomie 12–15°C. Tak nietypowe dla tego okresu warunki stwarzają ryzyko uszkodzenia roślin w przypadku nagłego spadku temperatur poniżej zera, co jest bardzo prawdopodobne w zimowych miesiącach.
Struktura zasiewów w Zakładzie:
- Pszenżyto: 33,59 ha
- Żyto: 201,11 ha
- Owies: 60,1 ha
- Pszenica: 26,63 ha
RZD Żelisławki. Na początku października, po zakończeniu zbiorów buraków cukrowych, pola obsiano pszenicą ozimą. Na wszystkich plantacjach zbóż wykonano zabiegi herbicydowe, zapewniając odpowiednią ochronę przed chwastami. Dodatkowo, na polach jęczmienia ozimego przeprowadzono zwalczanie mszyc. Plantacje rzepaku poddano kompleksowym działaniom agrotechnicznym, w tym regulacji pokroju roślin, nawożeniu dolistnemu oraz zwalczaniu szkodników, takich jak mszyce i śmietka. Dzięki tym pracom rośliny są w dobrej kondycji i dobrze przygotowane do zimy. W miesiącach październiku i listopadzie intensywnie zajmowano się konserwacją oraz remontami sprzętu rolniczego i ciągników, przygotowując je do kolejnych sezonów prac polowych. Jednocześnie w całym ostatnim kwartale realizowano sukcesywną sprzedaż zbóż – pszenicy i żyta.
Łącznie jesienią 2024 r. na polach RZD Żelisławki zasiano:
- Pszenica ozima: 220 ha,
- Jęczmień ozimy: 45 ha,
- Żyto: 85 ha,
- Rzepak: 145 ha.
RZD Jastków. W pierwszych dniach października pracownicy Spółki wykonali siew zbóż ozimych, a następnie sprzątanie i demontaż urządzeń służących do zbioru i wstępnej konserwacji surowca chmielowego. W drugiej połowie października rozpoczęto rozbiórkę konstrukcji nośnych na plantacjach chmielu zgłoszonych do wymiany słupów. Na polach zostały również wykonane jesienne zabiegi herbicydowe. W listopadzie i grudniu kontynuowano prace związane z budową nowych konstrukcji na plantacjach chmielu. Działania te zostały zauważone przez lokalną społeczność oraz odnotowane w bieżącym wydaniu gminnej gazety:
https://www.jastkow.pl/f/26616/4842/Gazeta_Jastkowska_grudzien_2024_do_internetu.pdf
Materiał przygotowany przez Dyrektorów RZD IUNG-PIB oraz dr. inż. Bogusława Podolskiego i mgr inż. Pawła Wolszczaka.
