ZESZYT Nr 32/ 2018 Abstrakty Volume No. 32/2018 Abstracts |
1. Zróżnicowanie gospodarki nawozowej azotem w polskim rolnictwie – J. Kopiński Abstrakt. W
pracy przedstawiono zagadnienie gospodarki nawozowej azotem,
uwzględniając zróżnicowanie regionalne, w perspektywie średniookresowej
obejmującej lata 2004–2015 (2017). Podstawę analizy porównawczej na
poziomie województw (NUTS-2) stanowiły dane statystyki masowej. Z
przeprowadzonych analiz wynika, że prowadzenie odpowiedzialnej
gospodarki nawozowej (pod względem efektywności produkcyjnej i
potencjalnych oddziaływań środowiskowych) wymaga zachowania równowagi
pomiędzy odpływem a dopływem azotu w systemie produkcji rolniczej.
Obserwowanym niekorzystnym zjawiskiem w gospodarce nawozowej Polski
jest zwiększone zużycie azotu w stosunku do pozostałych
makroskładników. W analizowanych latach funkcjonowania Polski w WE
zużycie azotu mieściło się w przedziale 60–80 kg∙ha-1 UR. Z produkcji
zwierzęcej w formie nawozów naturalnych pochodzi 35–40 kg N brutto w
odniesieniu do ha UR w dk. Całkowita nawozochłonność wynosiła
przeciętnie 2,9 kg N na jednostkę zbożową plonu globalnego. Wskaźnik
ten jest jednak w znacznym stopniu zróżnicowany regionalnie. Wysokie
salda bilansu azotu brutto i jednocześnie wysoka nawozochłonność w
województwie wielkopolskim, kujawsko-pomorskim i łódzkim wskazują na
silną presję środowiskową na tym obszarze. Odwrotna sytuacja ma miejsce
w województwie małopolskim i podkarpackim, co wskazuje na możliwość
zwiększonej mineralizacji substancji organicznej i pogorszenie żyzności
gleb. Słowa kluczowe: gospodarka nawozowa, zróżnicowanie regionalne, nawozy mineralne i naturalne, bilans azotu, nawozochłonność
DIVERSITY OF NITROGEN MANAGEMENT IN POLISH AGRICULTURE The
paper presents the issue of nitrogen fertiliser management, taking into
account regional differences, in the medium-term perspective covering
the years 2004–2015 (2017). The basis for the comparative analysis,
conducted at the voivodship level (NUTS-2), were data on mass
statistics. The analyses show that carrying out responsible nitrogen
fertilization (in terms of production efficiency and potential
environmental impact) requires maintaining a balance between nitrogen
output and input in the agricultural production system. An unfavourable
phenomenon observed in the fertiliser management in Poland during the
years of functioning within the European Community was an increased
nitrogen consumption, within the range of 60–80 kg•ha-1 AL, in
comparison to other fertiliser macroelements. On the other hand, animal
production in terms of natural fertilizers was a source of approx.
35–40 kg N gross per UA area unit. The total fertiliser use was on
average 2.9 kg N per cereal unit of the total yield, but it was
strongly regionally diversified. Excessively high gross nitrogen
balance and, at the same time, high fertiliser consumption in the
voivodships: Wielkopolskie, Kujawsko-pomorskie and Łódzkie, indicate a
strong environmental pressure in that area. The opposite situation,
which takes place in Małopolskie and Podkarpackie, indicates the
possibility of increased mineralization of organic matter and
deterioration of soil fertility. key words: fertilisers management, regional differentiation, mineral and manure fertilisers, gross nitrogen balance, nitrogen consumption T |