Celem pracy była ocena zróżnicowania genetycznego materiałów kolekcyjnych pszenżyta ozimego za pomocą markerów RAPD. Do badań wybrano 24 genotypy (rody hodowlane
i odmiany) pochodzące z różnych rejonów świata, u których na podstawie wieloletnich badań i analiz statystycznych stwierdzono stabilność cech plonotwórczych.

      Spośród wstępnie przeanalizowanych 50 starterów RAPD do oceny polimorfizmu wybrano 9. Startery te amplifikowały łącznie 81 fragmentów DNA, z czego 56 (69,13%) stanowiły fragmenty polimorficzne. Średnia wartość indeksów podobieństwa genetycznego badanych genotypów wynosiła 0,81 i wahała się od 0,76 (pomiędzy odmianą Pinokio i pozostałymi obiektami) do 0,91 (pomiędzy rodem LAD 671 i mieszańcem Alzo × LAD 122/90). Odmiana Pinokio charakteryzowała się największym dystansem genetycznym do wszystkich badanych genotypów, zaś rody hodowlane: LAD 671, DED 1556/90 i mieszaniec Alzo × LAD 122/90 oraz odmiana Bolero wykazały się największym podobieństwem w porównaniu do pozostałych genotypów.

      Otrzymane wyniki wskazują, że mimo zróżnicowanego pochodzenia geograficznego stabilne pod względem cech plonotwórczych materiały kolekcyjne pszenżyta ozimego charakteryzują się niewielkim zróżnicowaniem genetycznym.

słowa kluczowe: markery RAPD, pszenżyto ozime, zróżnicowanie genetyczne

THE ASSESSMENT OF GENETIC DIVERSITY OF WINTER TRITICALE COLLECTION ACCESSIONS THAT SHOW STABILITY FOR YIELD-RELATED TRAITS

Summary

The aim of this study was to assess the genetic diversity of winter triticale collection materials using RAPD markers. Twenty four genotypes (breeding lines and cultivars), derived from different regions of the world, in which the stability of yielding traits was found based on the long term studies and statistical analysis, were chosen to this study.

      Among initially analyzed 50 RAPD primers, 9 were chosen to the estimation of polymorphism. Those primers generated 81 fragments of DNA, 56 of them (69.13%) were polymorphic. The mean value of similarity index of researched genotypes was 0.81 and fluctuated from 0.76 (between cv. Pinokio and the other accessions ) to 0,91 between breeding line LAD 671 and the hybrid Alzo × LAD 122/90. Cv. Pinokio showed the largest genetic distance to all examined genotypes and breeding lines: LAD 671, DED 1556/90 and GT-AD-1/90, as well cv. Bolero were characterized by the greatest similarity in comparison to the other accessions.

      The results indicate that despite diverse geographical origin, winter triticale collection materials which show stability for yield-related traits are characterized by a small genetic diversity.

key words: genetic diversity, RAPD markers, winter triticale