PJA     
      ZESZYT Nr  22/ 2015    Abstrakty
      Volume No. 22/2015     Abstracts

back


2. Formy specjacyjne fosforu w wodach powierzchniowych w zlewni Jeziora Gorzuchowskiego – J. Kanclerz, K. Wiatrowska, A. Adamska

Abstract.
W pracy przedstawiono wyniki sezonowych zmian stężeń ortofosforanów (V) w zlewni Jeziora Gorzuchowskiego w latach hydrologicznych 2005–2006. W celu określenia potencjalnego ryzyka transportu fosforanów ze źródeł rolniczych opracowano numeryczny model terenu, mapę zagrożenia erozją wodną powierzchniową oraz opisano i zanalizowano pokrywę glebową zlewni. Próbki wód do badań pobierano raz w miesiącu w dwóch punktach pomiarowo-kontrolnych na rzece Małej Wełnie, powyżej i poniżej Jeziora Gorzuchowskiego, oraz z samego jeziora. Określano temperaturę, pH oraz stężenia O2, Ca2+, Mg2+, Cl-, SO42-, PO43- i mineralnych form azotu. Analizę specjacyjną przeprowadzono za pomocą programu Visual Minteq, bazującego na najnowszych stałych reakcji chemicznych. Na podstawie wielkości stężeń fosforanów (V) stan ekologiczny wód rzeki Małej Wełny (ppk Kłecko i Zakrzewo) określono jako poniżej dobrego. Dominującą formą fosforanów (V) w wodach zlewni był aniony HPO42-, co związane było z odczynem badanych wód. Warunki środowiska panujące w okresie badawczym, z wyjątkiem maja i czerwca, sprzyjały wytrącaniu hydroksyapatytu i akumulacji fosforu w osadach dennych.


słowa kluczowe: jezioro, fosforany (V), specjacja

PHOSPHOROUS CONCENTRATION IN SURFACE WATER OF GORZUCHOWSKIE LAKE CATCHMENT


Summary

This paper presents seasonal changes of phosphate concentration in Gorzuchowskie lake catchment during the hydrological years 2005–2006. Water samples were collected once every month in two control points, above and below Gorzuchowskie Lake, and one from lake. Phosphorous speciation was done by Visual Minteq programme, basing on chemical equilibrium constants. To evaluate potential risk of phosphate transport from agriculture sources digital elevation model, a map of potential surface runoff and analysis of soil cover were done. Based on of phosphate concentration water quality of the Mała Wełna River (control point Kłecko and Zakrzewo) was classified as below good. Results obtained showed that phosphate occurs mainly as HPO42- anions. Ambient conditions prevailing during the analysed period favoured precipitation of P in the form of hydroxylapatite and its accumulation in bottom sediments. Only in May and June phosphate concentration in water was so low that release of phosphorus from sediment was observed.

key words: lake, phosphate, speciation