ZESZYT Nr 27/ 2016 Abstrakty Volume No. 27/2016 Abstracts |
 |
| 5.
Waloryzacja przyrodniczo-użytkowa zbiorowisk łąkowych z udziałem
Arrhenatherum elatius i Bromus inermis ukształtowanych w wyniku
zaniechania użytkowania na terenie rezerwatu „Skarpa Ursynowska” - Maria Janicka, Bogumiła Pawluśkiewicz, Piotr Dąbrowski Abstrakt. Postępujące
niekorzystne zmiany w składzie gatunkowym runi łąkowej w siedliskach
pobagiennych, zwłaszcza na terenach objętych ochroną prawną, wskazują
na konieczność poznania mechanizmów kształtowania się jej struktury i
walorów. Celem pracy było określenie struktury runi zbiorowisk łąkowych
o zróżnicowanym udziale Arrhenatherum elatius i Bromus inermis
ukształtowanych w wyniku zaniechania użytkowania, w aspekcie zachowania
ich walorów przyrodniczych i możliwości wykorzystania biomasy. Badania
przeprowadzono w latach 2013–2015 na łąkach pobagiennych w rezerwacie
krajobrazowym „Skarpa Ursynowska” w Warszawie. Określono: stan
zbiorowisk łąkowych z 30–60% udziałem A. elatius i z 30–80% udziałem B.
inermis, skład gatunkowy, LAI na poziomie 10 i 50 cm, walory
przyrodnicze (liczba gatunków w zbiorowisku, wskaźnik różnorodności
Shannona-Wienera, klasa waloryzacyjna), wartość produkcyjną (plon, LWU,
wartość opałowa A. elatius i B. inermis). Stwierdzono, że analizowane
zbiorowiska odznaczają się małymi walorami przyrodniczymi oraz wysokimi
plonami miernej i dobrej wartości użytkowej. Duży udział, 60% A.
elatius i 80% B. inermis, powoduje równomierne rozmieszczenie
powierzchni liści w runi i mniejszą wartość wskaźnika różnorodności
gatunkowej. Taka struktura runi wskazuje, że bez podjęcia użytkowania
nie można zapewnić realizacji celów ochrony rezerwatu. Koszenie i
usuwanie biomasy oraz wprowadzanie gatunków charakterystycznych dla
zbiorowisk łąkowych powinno przyczynić się do poprawy funkcji
krajobrazowej i estetycznej rezerwatu. Słowa kluczowe: nieużytkowane łąki pobagienne, rezerwat przyrody „Skarpa Ursynowska”, zbiorowiska Arrhenatherum elatius i Bromus inermis, walory przyrodnicze, wartość użytkowa NATURAL
AND USEFULNESS VALORISATION OF THE MEADOW COMMUNITIES WITH THE SHARE OF
ARRHENATHERUM ELATIUS AND BROMUS INERMIS FORMED AS THE RESULT OF
MANAGING ABANDONMENT IN THE „SKARPA URSYNOWSKA” NATURE RESERVE Summary The
determination of sward structure of meadow communities with
differentiated share of Arrhenatherum elatius and Bromus inermis,
formed as the result of discontinued management, in terms of the
preservation of their natural values and possibilities of biomass was
the aim of the study. The study was carried out during 2013–2015 on
post-marsh meadows located at the foot of Vistula escarpment, in
landscape nature reserve „Skarpa Ursynowska”, in Warsaw. This paper
presents the state of meadow communities with 30–60% share of
Arrhenatherum elatius and 30–80% share of Bromus inermis. Sward
structure (floristic composition and LAI on two sward levels 10 and 50
cm), natural values (number of species in plant community,
Shannon-Wiener’s diversity index, valorisation class basing on natural
valorisation index), the value of production (yield, FVS) and the
possibilities of plant biomass utilization (calorific value of dry
biomass of A. elatius and B. inermis) were determined. The influence of
differentiated share of Arrhenatherum elatius and Bromus inermis on
floristic diversity of meadow communities and landscape values of the
reserve were also determined. It was found that studied meadow
communities were dominated by tall grasses. These communities are
characterized by small natural values and high yields of mediocre and
good fodder value. The sward structure of the meadow communities
indicates that without taking any actions the conservation objectives
of the nature reserve cannot be provided. The beginning of active
protection of the meadows (extensive management, mowing, removing of
the biomass with utilization for energy purposes) and introduction of
distinctive species are essential in order to improve the landscape and
aesthetic functions of the reserve. key words: abandoned post-marsh meadows, “Skarpa Ursynowska” nature reserve, Arrhenatherum elatius and Bromus inermis communities, nature value, production and fodder value T |