Na obszarach wiejskich dokonują się duże zmiany strukturalne, co wynika z polskich przeobrażeń systemowych oraz realizacji Wspolnej Polityki Rolnej po wstąpieniu Polski do struktur Unii Europejskiej.
W pracy przedstawiono zakres i kierunek zmian wykorzystania przestrzeni wiejskiej na przykładzie typowo rolniczej gminy Nowe Miasteczko, pow. Nowa Sol, w woj. lubuskim. Analizy zmian dokonano na bazie map cyfrowych ewidencji gruntow w skali 1:5000 w systemie GEO-INFO V (pliki w formacie „dxf”), z wykorzystaniem programu PowerDraft fi rmy Bentley z nakładką MK SCAL.
Dokonane szczegołowe analizy pozwalają stwierdzić, że w badanej gminie w okresie od 1990 roku nastąpiły duże zmiany w strukturze władania gruntami. Grunty stanowiące własność skarbu państwa w dużej części (33,3%) przeszły do sektora prywatnego. Proces przekształceń własnościowych trwa nadal, gdyż we władaniu sektora publicznego pozostało jeszcze ponad 1360 ha – 17,9% powierzchni gruntow gminy. Duże zmiany formy własności nie spowodowały jednak dużych zmian w sposobie użytkowania gruntow, ktore objęły jedynie 1,76% powierzchni ogolnej gminy. Z tego głownie użytki zielone, w mniejszym zakresie grunty orne, zostały przeznaczone pod rożną działalność inwestycyjną, głownie tereny osiedlowe i zbiorniki wodne, oraz pod zalesienie. Z rolniczego użytkowania na inne cele przeznaczano grunty głownie o małej przydatności rolniczej.

In the recent years, there have been wide structural transformations on rural areas in Poland, which have resulted from implementation of the common agricultural policy of the European Union.  The paper presents the range and direction of transformations in rural areas utilization on the example of. Nowe Miasteczko community, located in Nowa Sol district in Lubuskie province.  The analysis of changes was performed using digital maps 1:5000 in GEO-INFO V system (.dxf fi les), using PowerDraft application (Bentley) with MK SCAL plug-in.

The detailed analysis showed wide transformations in land ownership structure since 1990. State-owned grounds in considerable volume (33.3%) came to private use. The transformation process is still in progress, as there are still over 1360 ha of stateowned grounds (17.9% of total community area). The changes of ownership doesn’t cause considerable changes in grounds utilization – only 1.76% of total area. These are mainly grounds with low agricultural value and green grounds. Some of them have been transformed into squares, water reservoirs and other investment terrains.