PJA     
      ZESZYT Nr  6/ 2011    Abstrakty
      Volume No. 6/2011     Abstracts

back


7. Ocena przydatności metody Hedleya do oznaczania zmian zawartości frakcji fosforu
w glebie  –
A. Tujaka, S. Gosek, R. Gałązka

Abstrakt.

Na podstawie wyników trzyletnich ścisłych doświadczeń polowych, przeprowadzonych w latach 20052007 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Grabów, na glebie kompleksu pszennego dobrego, z pszenicą ozimą, pszenżytem ozimym i kukurydzą na kiszonkę określono zmiany zawartości frakcji fosforu oznaczonych metodą Hedleya w warstwie gleby 090 cm. Zmiany te porównano ze zmianami zawartości fosforu przyswajalnego oznaczonego metodą Egnera-Riehma DL na tle pobrania fosforu przez rośliny i bilansu P.
Pobranie fosforu w trzyletnim cyklu badań nie zależało ani od formy nawozu, ani od wielkości dawki P. Przy średniej zasobności gleby w fosfor przyswajalny rośliny są dobrze zaopatrzone w P nawet bez nawożenia tym składnikiem. Również bilans fosforu był wyrównany już przy dawce 21,7 kg P
·ha-1·rok-1. Zawartość frakcji P-H2O była najmniejsza i wahała się od 5,4 do 10,8 kg P·ha-1. Zawartość frakcji P-Dowex była niemal identyczna z zawartością fosforu przyswajalnego oznaczonego metodą Egnera-Riehma DL i wahała się od 184,5 do 287,5 kg P·ha-1, co przekraczało niemal dziesięciokrotnie ilości P pobierane rocznie przez rośliny. Frakcje P-H2O i P-Dowex najwyraźniej były związane z poziomem nawożenia fosforem i bilansem tego składnika.  Frakcje te przeważają w warstwie ornej gleby 030 cm.  Stwierdzono niedoszacowanie zawartości fosforu oznaczonego metodą Egnera-Riehma DL w stosunku do sumy frakcji P-H2O i P-Dowex oznaczonych metodą Hedleya.  Średnia zasobność gleby w fosfor zapewnia dobre zaopatrzenie roślin w ten pierwiastek przez 67 lat. Zawartość frakcji P-NaHCO3, potencjalnie dostępnej dla roślin, wskazuje na glebowe rezerwy fosforu zabezpieczające zaopatrywanie roślin w ten składnik nawet przez okres 1619 lat.

słowa kluczowe: frakcjonowanie fosforu metodą Hedleya, dostępność fosforu dla roślin, nawożenie fosforem


ESTIMATION OF HEDLEY’S FRACTIONATION METHOD APPLICABILITY TO THE DETERMINATION OF CHANGES IN PHOSPHORUS FRACTIONS IN SOIL

Based on three year-long (20052007) experiment carried out in the Experimental Station in Grabow the changes of soil phosphorus fractions by means of Hedleys fractionation method were determined in the 090 cm soil profi le. Above mentioned alterations were compared with variations of Egner-Riehm DLs available phosphorus content against plant phosphorus uptake and phosphorus balance. The phosphorus uptake by plants did depend on neither the form of fertilizer nor the magnitude of phosphorus rate. Plants appeared to be suffi ciently provided with phosphorus even without P fertilization on soils with average abundance of available phosphorus. Simultaneously, the balance of phosphorus was already fi xed by the rate of 21.7 kg P ha-1 yr-1.  The content of P-H2O fraction was the lowest and oscillared from 5.4 to 10.8 kg P ha-1. The content of P-Dowex fraction was nearly identical as the content of available phosphorus followed by Egner-Riehm DL method and varied from 184.5 to 287.5 kg P ha-1.  The P-H2O and P-Dowex fractions were apparently related to the level of fertilization with phosphorus as well as to the balance of phosphorus. More than two fractions of phosphorus prevailed in 030 cm soil layer. The underestimation of Egner-Riehm DL available phosphorus in comparison to the sum of Hedleys P-H2O and P-Dowex forms of phosphorus was found. The average content of soil phosphorus guarantees the good phosphorus supply for plants within 67 years. Allowing the P-NaHCO3 fraction of potentially available phosphorus for plants points at soil phosphorus reserves protective for plant phosphorus supply even for 1619 years.

key words: Hedley’s method, available phosphorus, phosphorus fertilization